Maneira Oinsa
atu fahe Data liu husi komputador ida ba komputador seluk
Maneira
sharinga Data
A. INTRODUSAUN
REDE KOMPUTADOR
Rede Komputador
sai hanesan konjuntu ida husi komputador, printer, nune mos ho instrumentu
seluk tan ne’ebe halo ligasun hodi sai ida deit. Informasun no dadus sira sei
halai husi kabel no mos la liu husi kabel ne’ebe bele fasilita ema ne’ebe uja
rede refere nune fasil hodi bele fahe informasaun no dadus ba malu ho diak, uja
hamutuk fasilidade printer no fasilidade husi Hardware/Software ne’ebe halo
ligasaun husi rede. Kada komputador, printer ka periferal ne’ebe halo ligasaun
ho rede hanaran Node. Iha rede nian sei inklui komputador 2, sanulu, atus no
milhaun node. Tipo rede sira, Em jeral rede komputador fahe ba parte
lima mak hanesan:
1. Local Area
Network (LAN)
Local Area
Network (LAN), sai hanesan rede komputador privadu ida ne’ebe iha area ida nia
laran ka iha eskola ida nia laran ne’ebe ho medida to’o kilometro. LAN baibain
uja atu halo ligasaun husi komputador privadu no Workstation husi kantor
perusahaan ka kompanha ida nia laran atu bele uja hamutuk rede (resource ne’ebe
hanesan printer) no bele troka informasaun ho diak.
2. Metropolitan
Area Network (MAN)
Metropolitan
Area Network (MAN), ne’e nia base sei uja liu versaun LAN ne’ebe ho kapasidade
boot no enjeralmente uja teknologia hanesan ho LAN. MAN bele inklui iha kantor
sira no kompanya ne’ebe besik malu nune mos sidade, no atu bele explora
presijasaun privadu (setor privadu) ka jeral. MAN forsa apoiu dadus no lian, no
bele mos halo ligasaun ho rede kabel televisaun.
3. Wide Area
Network (WAN)
Wide Area
Network (WAN), atu alkansa inkliu iha area geografia ne’ebe luan, dalabarak
inklui iha Nasaun no bele mos iha ilha. WAN konsiste husi konjuntu Mesin sira
ne’ebe iha objetivu atu halao program (aplikasaun) husi usada.
4. Rede
(Jaringan)
Tuir lolos iha
rede barak ne’ebe inklui iha Mundu ida ne’e, dalaruma uja Hardware no Software
ne’ebe la hanesan. Ema ne’ebe uja rede iha hakarak tebes atu bele halo
komunikasaun ho ema ne’ebe uja rede seluk, iha hakarek hanesan ne’e presija
ligasaun entre rede nebe dalabarak la kompatibel no la hanesan. Dalabarak atu
uja metode refere sei presija instrumentu ida ne’ebe naran Gateway define atu
halo ligasaun no bele ejekuta tradusaun ne’ebe presija, bele Hardware no
Software. Konjuntu husi rede ne’ebe halo ligasaun ne’e mak hanaran rede. 2
5. Rede La Ho
Kabel (Wireless)
Rede la ho
Kabel (Wireless) sai hanesan solusaun ida ba iha komunikasaun ne’ebe labele
halo husi rede ne’ebe uja kabel. Tamba dalaruma ema ne’ebe hakarak simu
informsaun ka halo komunikasaun apesar ita iha kareta leten ka iha aviaun
leten, maka absoluta sei presaja Rede nebe la uja kabel (Wireless) tamba
koneksaun rede la posivel atu liga iha kareta leten ka iha aviaun leten. Tan
ne’e agora dadaun rede la uja kabel barak mak uja servisu diak satelit no forsa
fo kapasidade asesu lais liu ne’ebe kompara ho rede uja kabel. FTP (File
Transfer Protocol) FTP (File Transfer Protocol) ne’ebe sai reprejenta
hanesan rede estandar ne’ebe bele uja atu manipula, troka ka fahe file liu husi
rede ida ho basiku TCP/IP. FTP halo iha arsitektur Client – Server. No explora
koneksaun no kontrola dadus aparte entre aplikasaun Clinete no Server. FPT mos
dalabarak uja ba iha komponente aplikasaun atu otomatika tranfere atu halo
funsaun ba iha programa internal.
TCP/IP
(Transmission Control Protocol/Internet Protocol).
TCP/IP katak
komunikasaun dadus standar ne’ebe uja husi komunidade rede iha prosesu troka
dadus husi computador ida ba komputador seluk iha rede internet. Protokolu ida
ne’e sei la hamrik mesak, tamba protokolu ida ne’e forma husi konjuntu
protokolu (Protocol Suite). Protokolu ida ne’e mos sai hanesan protokolu ne’ebe
ema barak uja iha momentu ida ne’e. Dadus refere sei implementa fila fali ba
iha modelu Software iha sistema operasaun. Termu ne’ebe fob a iha Software ne’e
mak TCP/IP stack.
B. SASAN NE’EBE
PRESIJA ATU MONTA REDE KOMPUTADOR
1. Kabel UTP : funsaun atu
halo ligasaun entre komputador ida ba komputador seluk no kabel ne’e mak sai
hanesan dalan atu halo koneksaun.
2. Konektor RJ-45 : sai hanesan
peripheral ida ne’ebe atu liga ba kabel UTP nia tutun.
3. Tang
Crimping : sai hanesan instrumentu ida hodi uja atu tesi kabel UTP
no atu habit kabel nia tutun.
4. LAN Tester : sai
hanesan instrument ida ne’ebe atu koko valor husi kabel ne’ebe ita halo.
HUB
(Hubungan)/Ligasaun : sai hanesan instrumentu ida ka dalan
ida atu liga kabel stright husi komputador ba Hub no husi Hub ba komputador
seluk.
Depois de Instrumentu no Material
hirak ne’ebe temi iha leten ne’e prepara ona, agora bele monta ona kabel, hare
nia dejenhu iha okos:
Tuir Mai Dejenhu
Kabel:
1. Kabel
Cross
Formasaun parte A
Formasaun parte B
o Mutin
Verde Mutin Orange
o Verde
Orange
o Mutin
Orange Mutin Verde
o Ajul
Ajul
o Mutin
Ajul Mutin Ajul
o Orange
Verde
o Mutin
Coklat Mutin Coklat
o Coklat
Coklat
Funsaun
atu:
Haliga direitamente husi PC · ba PC no la liu husi HUB/Switch.
2. Kabel
Stright
v Formasaun parte A Formasaun Parte B
o Mutin
Orange Mutin Orange
o Orange
Orange
o Mutin
Verde Mutin Verde
o Ajul
Ajul
o Mutin
Ajul Mutin Ajul
o Verde
Verde
o Mutin
Coklat Mutin Coklat
o Coklat
Coklat
Funsaun atu:
Haliga· PC ho
uja HUB/Switch.
C. LALAOK MONTA
REDE PEER TO PEER UJA KABEL CROSS HO KOPUTADOR RUA
1) Monta Kabel
Primeiru hasai kabel UTP nia
kulit depois haloos kabel refere atu nune fiu hirak ne’ebe iha laran sai los.
Haforma pojisaun tuir diagrama ne’ebe fo sai iha leten. Tau konsentrasaun ho
diak, tamba iha kabel ida ne’e nia tutun sorin ho tutun sorin seluk la hanesan
Tesi kabel nia tutun atu nune sai hanesan (tetuk). Hatama ba iha konektor RJ-45
no dudu makas atu nune bele to’o iha RJ-45 nia laran, tuir mai habit ho Tang
crimping. Halo tuir mos maneira ida ne’e ba iha kabel UTP nia tutun sorin.
Hatama kabel nia tutun sorin-sorin ba iha LAN-tester dopois cek, karik lampu
husi tester nian lakan husi 1-8 ligadu tuir formasaun ne’ebe iha leten maka
kabel refere pronto ona.
Atu hatene nia diferensia husi
kabel Cross ho kabel Stright, maka ita presija hare didiak iha kabel rua ne’e,
iha kabel ida ita sei detekta lolos katak formasaun husi primeiru sorin no
primeiru sorin mak kor mutin orange hotu entaun ne’e kabel Stright, maibe karik
ita tau hamutuk no detekta didiak se husi kabel sorin 5
tutun primeiru kor mutin verde no
tutun seluk kor mutin orange mak ne’e ita hatene ona katak ida ne’e kabel
Cross.
2) Monta Rede
Antes atu monta Rede peer to
peer, ita so presija deit mak komputador rua, ida sai hanesan Server no ida
seluk sai hanesan cliente. Tuir mai nia lalaok:
1. Haliga kabel Cross husi
Komputador ida ba komputador seluk.
2. Depois de hatama ka haliga
kabel ba iha komputador iha parte Taskabar nian sei mosu Wireless ho simbolu
hanesan iha okos.
dejenhu 1.
Janela Network nian ne’ebe haliga ona kabel
Depois de mosu hanesan dejenhu
iha leten ne’e, tuir mai halo seting ba iha IP Adres hosi komputador ida-idak.
3. Klik iha dejenhu ne’ebe hatudu
iha leten ne’e, sei mosu janela Curent connection to hare iha okos
Dejenhu 2.Janela
Currently connected to
4. Hili ka klik Open Network and
Sharing center, sei mosu janela View your basic network information and set
up connention, hare iha okos
Dejenhu 3.
Janela View your basic network information and set up connection. 6
5. klik Local Area Connection,
mosu janela Local Area Connection Status, hare iha okos.
Dejenhu 4.
Janela Local area connection status.
6. Klik Properties mosu janela
Local Area Connection Properties, hare iha okos
Dejenhu 5.
Janela Local area connection properties
7. Hili iha parte Internet Protocol
Version 4 (TCP/IPv4) ka halo ativu tiha no klik properties sei mosu janela
Internet Protocol Version 4(TCP/IP) Properties, hare iha okos
Dejenhu 6.
Janela Internet Protocol Version 4 (TCP/IPv4) properties. 7
8. Hili ka hamoris Use The
Following IP address no prense ka kria IP Adress. Exemplu : IP Adress Server 192.168.10.5
, Subnet Mask 255.255.255.0 , Default Gateway husik mamuk. Ba
Cliente IP Adress 192.168.10.9 , Subnet Mask 255.255.255.0 ,
Default Gateway prense fali IP Adress Server, mak hanesan 192.168.10.5,
hare janela iha okos ne’ebe kria ona IP husi Server.
Dejenhu 7.
Janela Internet Protocol Version 4(TCP/IPv4) properties nebe prense ona IP.
9. Prense hotu tiha hili OK.
Iha parte janela Local Area
Connection Properties nian tentukan bahwa iha icon Sharing iha nia laran tenki
tau simbolu iha Allow other network users to connect trough this computer’s
internet connection atu nune file nebe Sharing ho kondisaun ne’ebe loke. Hare
iha okos
Dejenhu 8.
Janela Local area connection properties nian husi parte icon Sharing.
D. LALAOK MONTA
REDE HO KABEL STRIGHT UJA HUB
1. Monta Kabel
Stright
Primeiru hasai kabel UTP nia
kulit depois haloos kabel refere atu nune fiu hirak ne’ebe iha laran sai los.
Haforma pojisaun tuir diagrama ne’ebe fo sai iha leten. Tesi kabel nia tutun
atu nune sai hanesan (tetuk). Hatama ba iha konektor RJ-45 no dudu makas atu
nune bele to’o iha RJ-45 nia laran, tuir mai habit ho Tang crimping. Halo tuir
mos maneira ida ne’e ba iha kabel UTP nia tutun sorin. 8
Hatama kabel nia tutun
sorin-sorin ba iha LAN-tester dopois cek, karik lampu husi tester nian lakan
husi 1-8 ligadu maka kabel refere pronto ona atu uja
2. Lalaok Monta
Rede
Iha lalaok ida ne’e nia maneira
sei hanesan mos ho maneira peer to peer uja Cross maibe so ke iha ne’e sei
presija komputador tolu, Kabel Stright no HUB. Tuir mai hili komputador ida atu
sai Server no komputador rua seluk sai hanesan Cliente. Tuir mai liga kabel
Stright no HUB ne’ebe prontu ona. Haliga kabel Stright husi Komputador ba iha
Konektor HUB, entre komputador tolu ne’ebe atu uja halo koneksaun. Hare lalaok
tuir mai:
1. Haliga kabel stright husi
Komputador ba HUB nune mos ho komutador rua seluk, depois de liga sei mosu janela
Wireless iha parte Taskbar, hare iha okos
dejenhu 1.
Janela Network nian ne’ebe haliga ona kabel
2. Klik iha dejenhu ne’ebe hatudu
iha leten ne’e, mosu janela Currently connected to, hare iha okos.
Dejenhu 2.Janela
Currently connected to:
1. Hili ka klik Open Network and
Sharing center, sei mosu janela View your basic network information and set
up connention, hare iha okos:
Dejenhu 3.
Janela View your basic network information and set up connection. 9
2. klik Local Area Connection,
mosu janela Local Area Connection Status, hare iha oko.
Dejenhu 4.
Janela Local area connection status.
3. Klik Properties mosu janela
Local Area Connection Properties, hare iha okos
Dejenhu 5.
Janela Local area connection properties
4. Hili iha parte Internet
Protocol Version 4 (TCP/IPv4) ka halo ativu tiha no klik properties sei mosu
janela Internet Protocol Version 4(TCP/IP) Properties, hare iha okos
Dejenhu 6.
Janela Internet Protocol Version 4 (TCP/IPv4) properties. 10
5. Hili ka hamoris Use The
Following IP address no prense ka kria IP Adress. Exemplu : IP Adress Server 192.168.10.5
, Subnet Mask 255.255.255.0 , Default Gateway husik mamuk. Ba Client
IP Adress 192.168.10.9 , Subnet Mask 255.255.255.0 , Default
Gateway prense fali IP Adress Server, mak hanesan 192.168.10.5, nune mos
ho IP Cliente seluk tan. Hare janela iha okos ne’ebe kria ona IP husi Server.
Dejenhu 7.
Janela Internet Protocol Version 4(TCP/IPv4) properties nebe prense ona IP.
6. Prense hotu tiha hili OK.
Iha parte janela Local Area
Connection Properties nian tentukan bahwa iha icon Sharing iha nia laran tenki
tau simbolu iha Allow other network users to connect trough this computer’s
internet connection atu nune Dadus nebe Sharing ho kondisaun ne’ebe loke. Hare
nia dejenhu tuir mai.
Dejenhu 8.
Janela Local area connection properties nian husi parte icon Sharing.
E. MANEIRA KRIA
WIFI KA WIRELESS (AD - HOC)
1) Maneira halo
ativu Wireless
1. Cek driver wireless nian, se
laiha poresija Instal.
11
2. Halo ativu wireless ho hanehan
butaun ka keyboard ne’ebe ho simbolu Wireless , depois de halo ativu wireless,
mosu janela wireless nian nebe hatudu hanesan iha okos ne’e.
Dejenhu 1.
Janela husi Wirless nian nebe ativu ona.
2) Maneira kria
Wireless (ad-hoc)
1. Klik butaun Start
2. Hili Control Panel, mosu
Janela Adjust Computer’s Setting hare iha okos
Dejenhu 2.
Dejenhu husi janela Adjust Your Computer’s Settings.
3. Hili Network and Internet,
mosu janela Network And Internet, hare iha okos
Dejenhu 3.
Janela Network and Internet.
4. Hili Network and Sharing
Center, mosu janela View your basic network information set up connection. Hare
iha okos
Dejenhu 4.
Janela View your basic network information set up connection 12
“Iha parte seluk mos bele uja
deit ho hili ka klick iha janela Wireless Network Connection nia okos ne’ebe ho
naran Open Network and Sharing Center maka sei mosu mos hanesan dejenhu leten
ne’e”.
5. Hili Set up a new connection
or network, mosu janela Choose a connection option, hare iha okos
Dejenhu 5.
Janela Choose a connection option.
6. Hili Set up a wireless ad hoc
(computer-to-computer) network. Ne’ebe hatudu hanesan dejenhu leten.
7. Hili next
8. Mosu janela set up a wireless
ad hoc network. Hare iha okos.
Dejenhu 6.
Janela set up a wireless ad hoc network.
9. Hili next
10. Mosu janela Give your network
a name and choose security option hare iha okos
Dejenhuj 7.
Janela Give your network a name and choose security option. 13
Janela leten ne’e haruka atu
prense Network Ad hoc, hili Security type no prense Security key. Tuir mai tau
simbolu ba iha Save this network. Iha Security key tenki prense karakter to’o
ualu “tamba karakter ne’e refere ba Security Type ne’ebe ita hili”. Hare
dejenhu iha okos. Exemplu ne’ebe hatudu iha okos ne’e, Naran Network “Class B
III”, Security Type “WPA2-Personal”, Security Key “12345678”
Dejenhu 8.
janela Give your network a name and choose security option ne’ebe ita prense
ona nia naran no seguransa nian.
11. Hili next
12. Mosu janela the Class B III
network is ready to use, signifika katak kriasaun Ad Hoc Network susesu ona,
hare iha okos
Dejenhu 9.
Janela Class B III network is ready to use.
13. Hili close.
3) Maneira Kria
IP Adress
Tentukan katak Cliente tenki halo
koneksaun ona ho Naran Wireless ne’ebe kria husi Server. “ka liga ba iha
Wireless Class B III”. Tuir mai kria IP Adress ho maneira, hare iha okos:
1. Klik start butaun
Start
2. Hili Control Panel
3. Mosu janela Adjust your Computer’s
Setting, hare iha okos
dejenhu 1.
Janela Adjust your Computer’s Setting 14
4. Hili Network and Internet sei
mosu janela Network and Internet, hare dejenhu iha okos.
dejenhu 2.
Janela Network and Internet
5. Hili Network and Sharing
Center mosu janela View your basic network information set up connection, Hare
iha okos
dejenhu 3.
Janela View your basic network information set up connection.
6. Hili Wireless Network
Connection Class B III sei mosu janela Wireless Network Connection, Hare iha
dejenhu okos
dejenhu 4.
Janela Wireless Network Connection Status.
7. Klik icon properties mosu
janela Wireless Network Connection Properties, hare iha okos
dejenhu 5.
Janela Wireless Network Connection Properties. 15
8. Hili Internet Protocol Version
4(TCP/IPv4), hare iha okos:
9. Hili Icon properties mosu
janela Internet Protocol Version 4(TCP/IPv4), hare dejenhu okos:
Dejenhu 6.
Janela Internet Protocol Version 4(TCP/IPv4)
10. Hili Use the following IP address
no kria IP Adress, Exemplu: IP Adress 192.168.10.5 ba server, Subnet
mask 255.255.255.0, Default Gateway husik mamuk, IP Adress ba
Cliente rua labele hanesan ho IP Adresss server maibe so ke Subnet Mask maka
hanesan no Default Gateway tenki prense fali IP Adress Server nian, hare janela
IP Adress ne’ebe prense husi Server tuir mai:
dejenhu 7.
Janela Internet Protocol Version 4(TCP/IPv4) ne’ebe prense ona IP Adress husi
server.
11. Hili OK.
16
12. Iha janela Wireless Network
Connection Properties tentukan katak iha icon Sharing tenki tau simbolu ba iha
Allow other network users to connect through this computer’s internet
connection, hare dejenhu okos
dejenhu 9.
Janela Wireless Network Connection Properties iha parte icon Sharing.
13. Hili close.
F. LALAOK SHARE
KA FAHE DADUS
1. Hili file ka folder ne’ebe atu
fahe ba komputador seluk
2. Klik kanan ba iha folder
refere no hili properties mosu janela Folder refere nia naran+properties, hare
dejenhu okos
dejehu 1.
Dejenhu folder nia naran+properties. 17
3. Hili icon Sharing mosu
tampilan icon Sharing nian, hare dejenhu okos
dejenhu 2.
Janela narar folder+properties husi icon Sharing.
4. Hili icon Share mosu janela
File Saring, hare iha okos
dejenhu 3.
Janela File Sharing.
5. Iha parte Add nia sorin karuk
iha simbolu triangulu kiik oan ida, klik iha nia no hili everyone, tuir mai klik
Add atu nune everyone mosu iha tabela okos, hare dejenhu tuir mai
dejenhu 4.
Janela File Sharing nian ne’ebe depois ita halo tuir ona maneira ne’e hateten
iha numeru 5.
6. Hili icon Share mosu janela
Your Folder is Shared, katak folder ka dadus ne’ebe fahe susesu. tuir mai hili
icon Done, hare iha okos
dejenhu 5.
Janela Your folder is shared depois de ita klik icon Share. 18
7. Iha icon Shared nia okos iha
Advensed Sharing klik iha nia, no tentukan katak tau ona simbolu ba iha This
folder are sharing, atu nune folder ne’ebe share bele loke husi komputador
seluk, hare iha okos
dejenhu 6.
Janela Advenced Sharing ne’ebe tau ona simbolu ba iha Share This Folder.
8. Tuir mai hili Apply no OK. No
folder refere otomatikamente fahe ona ba komputador Cliente sira ne’ebe halo
koneksaun ho komputador Server refere.
G. MANEIRA ATU
LOKE FOLDER NE’EBE SHARE ONA
1. Clinte sira presija loke iha
Computer ka My Computer
2. Iha browser ne’ebe hakerek
Computer ka browser Computer nian hakerek \\+IP Adress Server nian, hare iha
okos:
dejenhu 7.
Janela My Computer bainhira ita loke.
3. Depois de hakerek ona iha
browser tuir mai hanehan butaun Enter, no folder ne’ebe Share ona husi
komputador Server sei mosu iha komputador Cliente sira, hare iha okos:
dejenhu 8.
Janela husi Network.
4. Bele loke folder ne’ebe mosu
iha Komputador Cliente ka bele le’e no kopia fali ba komputador Cliente refere.
19
H. LALAOK SHARE
KA FAHE FOLDER UJA FTP
Atu Share file liu husi FTP,
primeiru tenki install iluk software ka aplikasaun ida ho naran Xampp, tamba
iha aplikasaun ida ne’e nia laran sei iha programa ida ne’ebe sei fasilita ita
hodi bele fahe dadus ba malu no programa refere hanaran FileZilla. Dejenhu
aplikasaun Xampp hare iha okos
Dejenhu1.
Aplikasaun Xampp. Iha lalaok ida ne’e sei uja ka presija
komputador ne’ebe mak atu hetan fahe ka Share file husi Server sei liu husi rua
ba leten, hare lalaok tuir mai:
ü Kria Wireless Ad Hoc (iha kria
wireless Ad Hoc nia lalaok sei hanesan mos ho kria wireless Ad Hoc nebe esplika
ona iha Share File Liu Husi Wireless Ad Hoc)
ü Kria IP Adress (iha kria IP Adress
nia lalaok mos hanesan ho kria IP Adress husi Share File Liu Husi Wireless Ad
Hoc ne’ebe esplika ona iha leten)
ü Tentukan katak Server tenki install ona
Aplikasaun ne’ebe temi iha leten ho naran Xampp.
ü Server tenki setting aplikasaun
FileZilla ne’ebe iha Programa Xampp nia laran.
Lalaok hahu
nian:
1. Klik Start
2. Hili All Program
3. Hili Xampp control panel, hare
dejenhu iha okos:
dejenhu 1.
Hahilik Xampp ne’ebe fo sai iha aplikasaun refere. 20
4. Klik Xampp control panel mosu
janela Xampp Control Panel Aplication, hare iha okos
dejenhu 2.
Janela Xampp control panel Aplication.
5. Tuir mai klik iha Start parte
Apache nian no FileZilla, tamba iha parte rua ne’e mak ita sei uja deit hodi
fahe folder no dadus ba malu liu husi aplikasaun ida ne’e, hare iha okos
Dejenhu 3.
Dejenhu husi Xampp nian ne’ebe klik start ona iha parte ne’ebe temi ona iha
leten.
6. Klik icon Explore no klik
dupla folder FileZillaFTP, tuir mai hili FileZilla Server Intervace sei mosu
janela tuir mai
Dejenhu 4.
Dejenhu programa FileZilla.server 21
7. Hili Icon edit no klik Users
mosu janela Users, hare iha okos
dejenhu 5.
Janela Users husi programa FIleZilla
8. Klik Icon Add iha parte sorin
los iha area Users mosu janela Add User Account, iha parte koluna leten ne’ebe
mamuk Prense Account nia naran exemplu Admin, hare iha okos
dejenhu 6.
Janela Add user account
9. Hili Ok no sei fila fali ba
iha janela User
10. Iha area Account Setting, iha
parte okos iha Enabled Account iha ona Simbolu no tuir mai tau tan simbolu ba
iha Pasword no kria password, exemplu Admin
11. Iha area Page klik parte
Shared Folder atu hili folder hodi fahe ka share, hare iha okos
dejenhu 7.
Janela User iha area page no parte Shared Setting. 22
12. Klik Icon Add atu nune fo sai
folder sira ne’ebe hakarak atu fahe, hare iha okos
dejenhu 8.
Janela Browse for folder
13. Hili folder ne’ebe atu fahe
no hili Ok.
14. Depois de hili folder no klik
Ok, mak folder refere mosu ona iha parte area Shared Folder nian ona, tuir mai
hili Set As Home Dir, hare iha okos
dejenhu 9.
Janela fo sai husi folder ne’ebe Share ona.
15. Tuir mai hili Ok.
I. LALAOK ATU
LOKE FOLDER KA FILE NE’EBE FAHE
1. Loke Mozilla Firefox ka
internet browser ne’ebe install ona iha komputador Clinte sira
2. Hakerek IP Adress Server
ftp://192.168.10.20 enter, mosu janela Authentication Required , hare iha okos
dejenhu 10.
Janela Authentication Required ne’ebe fo sai iha firefox 23
3. Ba Cliente sira bele
direitamente, klik folder ka file ne’ebe atu klik, depois de hili folder no
klik, mosu janela Authentication Requered tuir mai, enter.
dejenhu 11.
Janela Authentication Required
4. Mosu janela Index of
ftp://192.168.10.20
dejenhu 11.
Janela index of ftp://192.168.10.20.
5. Klik file ne’ebe atu simu ka
atu kopia, mosu tan janela Authentication Required, prense nafatin user name no
password hanesan iha leten. Enter.
6. Mosu janela husi file ne’ebe
atu share, tuir hili Ok no file refere otomatikamente Download ba iha folder
download fatin. Hare dejenhu iha okos
dejenhu 12.
Janela file ne’ebe share husi server.
7. File refere mosu ona iha
Folder Dounload, iha parte data C: nian
dejenhu 13.
Janela download file. 24
Konkluzaun
Ba le’e nain sira hotu ne’ebe
le’e ami nia relatorio ida ne’e, karik iha parte balun ne’ebe la los no la tuir
teoria balun karik labele konfuzaun tamba ne’e mak ami hakerek nain sira nia
hakas an no serbisu, ba ita bo’ot le’e nain tomak karik iha failha ruma ho ami
nia relatorio ida ne’e, bele aumenta tan ita bo’ot sira nia sujestaun ka bele
mos modifika atu nune relatorio ida ne’e bele sai diak liu tan hodi bele fo
benefisiu mai ita atu komprende klean liu tan ba iha Rede komputador ka
Jaringan Komputer.