MANEIRA
SHARINGA DATA
A. INTRODUSAUN REDE KOMPUTADOR
Rede Komputador sai hanesan konjuntu ida husi komputador,
printer, nune mos ho instrumentu seluk tan ne’ebe halo ligasun hodi sai ida
deit. Informasun no dadus sira sei halai husi kabel no mos la liu husi kabel
ne’ebe bele fasilita ema ne’ebe uja rede refere nune fasil hodi bele fahe
informasaun no dadus ba malu ho diak, uja hamutuk fasilidade printer no
fasilidade husi Hardware/Software ne’ebe halo ligasaun husi rede. Kada
komputador, printer ka periferal ne’ebe halo ligasaun ho rede hanaran Node. Iha
rede nian sei inklui komputador 2, sanulu, atus no milhaun node. Tipo rede
sira, Em jeral rede komputador fahe ba parte lima mak hanesan:
1. Local Area Network (LAN)
Local Area Network (LAN), sai hanesan rede
komputador privadu ida ne’ebe iha area ida nia laran ka iha eskola ida nia
laran ne’ebe ho medida to’o kilometro. LAN baibain uja atu halo ligasaun husi
komputador privadu no Workstation husi kantor perusahaan ka kompanha ida nia
laran atu bele uja hamutuk rede (resource ne’ebe hanesan printer) no bele troka
informasaun ho diak.
2. Metropolitan Area Network
(MAN)
Metropolitan Area Network (MAN), ne’e nia base sei
uja liu versaun LAN ne’ebe ho kapasidade boot no enjeralmente uja teknologia
hanesan ho LAN. MAN bele inklui iha kantor sira no kompanya ne’ebe besik malu
nune mos sidade, no atu bele explora presijasaun privadu (setor privadu) ka
jeral. MAN forsa apoiu dadus no lian, no bele mos halo ligasaun ho rede kabel
televisaun.
3. Wide Area Network (WAN)
Wide Area Network (WAN), atu alkansa inkliu iha
area geografia ne’ebe luan, dalabarak inklui iha Nasaun no bele mos iha ilha.
WAN konsiste husi konjuntu Mesin sira ne’ebe iha objetivu atu
halao program (aplikasaun) husi usada.
4. Rede (Jaringan)
Tuir lolos iha rede barak ne’ebe inklui iha Mundu
ida ne’e, dalaruma uja Hardware no Software ne’ebe la hanesan. Ema ne’ebe uja
rede iha hakarak tebes atu bele halo komunikasaun ho ema ne’ebe uja rede seluk,
iha hakarek hanesan ne’e presija ligasaun entre rede nebe dalabarak la
kompatibel no la hanesan. Dalabarak atu uja metode refere sei presija
instrumentu ida ne’ebe naran Gateway define atu halo ligasaun no bele ejekuta
tradusaun ne’ebe presija, bele Hardware no Software. Konjuntu husi rede ne’ebe
halo ligasaun ne’e mak hanaran rede.
5. Rede La Ho Kabel (Wireless)
Rede la ho Kabel (Wireless) sai hanesan solusaun ida ba
iha komunikasaun ne’ebe labele halo husi rede ne’ebe uja kabel. Tamba dalaruma
ema ne’ebe hakarak simu informsaun ka halo komunikasaun apesar ita iha kareta
leten ka iha aviaun leten, maka absoluta sei presaja Rede nebe la uja kabel
(Wireless) tamba koneksaun rede la posivel atu liga iha kareta leten ka iha
aviaun leten. Tan ne’e agora dadaun rede la uja kabel barak mak uja servisu diak
satelit no forsa fo kapasidade asesu lais liu ne’ebe kompara ho rede uja
kabel. FTP (File Transfer Protocol) FTP (File Transfer Protocol)
ne’ebe sai reprejenta hanesan rede estandar ne’ebe bele uja atu manipula, troka
ka fahe file liu husi rede ida ho basiku TCP/IP. FTP halo iha arsitektur Client
– Server. No explora koneksaun no kontrola dadus aparte entre aplikasaun
Clinete no Server. FPT mos dalabarak uja ba iha komponente aplikasaun atu
otomatika tranfere atu halo funsaun ba iha programa internal.
TCP/IP (Transmission Control
Protocol/Internet Protocol).
TCP/IP katak komunikasaun dadus standar ne’ebe uja
husi komunidade rede iha prosesu troka dadus husi computador ida ba komputador
seluk iha rede internet. Protokolu ida ne’e sei la hamrik mesak, tamba
protokolu ida ne’e forma husi konjuntu protokolu (Protocol Suite). Protokolu
ida ne’e mos sai hanesan protokolu ne’ebe ema barak uja iha momentu ida ne’e.
Dadus refere sei implementa fila fali ba iha modelu Software iha sistema
operasaun. Termu ne’ebe fob a iha Software ne’e mak TCP/IP stack.
B. SASAN NE’EBE PRESIJA ATU MONTA REDE KOMPUTADOR
1. Kabel UTP : funsaun atu halo ligasaun entre komputador ida ba
komputador seluk no kabel ne’e mak sai hanesan dalan atu halo koneksaun.
2. Konektor RJ-45 : sai hanesan peripheral ida ne’ebe atu liga ba
kabel UTP nia tutun.
3. Tang Crimping : sai hanesan instrumentu ida hodi uja atu tesi kabel
UTP no atu habit kabel nia tutun.
4. LAN Tester : sai hanesan instrument ida ne’ebe atu koko valor husi
kabel ne’ebe ita halo.
HUB (Hubungan)/Ligasaun : sai hanesan instrumentu
ida ka dalan ida atu liga kabel stright husi komputador ba Hub no husi Hub ba
komputador seluk.
Depois de Instrumentu no Material hirak ne’ebe temi iha
leten ne’e prepara ona, agora bele monta ona kabel, hare nia dejenhu iha okos:
Tuir Mai Dejenhu Kabel:
1. Kabel Cross
Formasaun parte A Formasaun parte B
o Mutin Verde Mutin Orange
o Verde Orange
o Mutin Orange Mutin Verde
o Ajul Ajul
o Mutin Ajul Mutin Ajul
o Orange Verde
o Mutin Coklat Mutin Coklat
o Coklat Coklat
Funsaun atu:
· Haliga direitamente husi PC ba PC no la liu husi HUB/Switch.
2. Kabel Stright
v Formasaun parte A Formasaun Parte B
o Mutin Orange Mutin Orange
o Orange Orange
o Mutin Verde Mutin Verde
o Ajul Ajul
o Mutin Ajul Mutin Ajul
o Verde Verde
o Mutin Coklat Mutin Coklat
o Coklat Coklat
Funsaun atu:
· Haliga PC ho uja HUB/Switch.
C. LALAOK MONTA REDE PEER TO PEER UJA KABEL CROSS HO KOPUTADOR RUA
1) Monta Kabel
Primeiru hasai kabel UTP nia kulit depois haloos kabel
refere atu nune fiu hirak ne’ebe iha laran sai los. Haforma pojisaun tuir
diagrama ne’ebe fo sai iha leten. Tau konsentrasaun ho diak, tamba iha kabel
ida ne’e nia tutun sorin ho tutun sorin seluk la hanesan Tesi kabel nia tutun
atu nune sai hanesan (tetuk). Hatama ba iha konektor RJ-45 no dudu makas atu
nune bele to’o iha RJ-45 nia laran, tuir mai habit ho Tang crimping. Halo tuir
mos maneira ida ne’e ba iha kabel UTP nia tutun sorin. Hatama kabel nia tutun
sorin-sorin ba iha LAN-tester dopois cek, karik lampu husi tester nian lakan
husi 1-8 ligadu tuir formasaun ne’ebe iha leten maka kabel refere pronto ona.
Atu hatene nia diferensia husi kabel Cross ho kabel
Stright, maka ita presija hare didiak iha kabel rua ne’e, iha kabel ida ita sei
detekta lolos katak formasaun husi primeiru sorin no primeiru sorin mak kor
mutin orange hotu entaun ne’e kabel Stright, maibe karik ita tau hamutuk no
detekta didiak se husi kabel sorin 5
tutun primeiru kor mutin verde no tutun seluk kor mutin orange mak ne’e ita
hatene ona katak ida ne’e kabel Cross.
2) Monta Rede
Antes atu monta Rede peer to peer, ita so presija deit
mak komputador rua, ida sai hanesan Server no ida seluk sai hanesan cliente.
Tuir mai nia lalaok:
1. Haliga kabel Cross husi Komputador ida ba komputador seluk.
2. Depois de hatama ka haliga kabel ba iha komputador iha parte Taskabar
nian sei mosu Wireless ho simbolu hanesan iha okos.
dejenhu 1. Janela Network nian ne’ebe haliga ona
kabel Depois de mosu hanesan dejenhu iha leten ne’e, tuir mai halo seting
ba iha IP Adree hosi komputador ida-idak.
3. Klik iha dejenhu ne’ebe hatudu iha leten ne’e, sei mosu janela Curent
connection to hare iha okos
Dejenhu 2.Janela Currently connected to
4. Hili ka klik Open Network and Sharing center, sei mosu janela View your
basic network information and set up connention, hare iha okos
Dejenhu 3. Janela View your basic network information and set up
connection. 6
5. klik Local Area Connection, mosu janela Local Area Connection Status,
hare iha okos.
Dejenhu 4. Janela Local area connection status.
6. Klik Properties mosu janela Local Area Connection Properties, hare iha
okos
Dejenhu 5. Janela Local area connection properties
7. Hili iha parte Internet Protocol Version 4 (TCP/IPv4) ka halo ativu tiha
no klik properties sei mosu janela Internet Protocol Version 4(TCP/IP)
Properties, hare iha okos
Dejenhu 6. Janela Internet Protocol Version 4 (TCP/IPv4) properties. 7
8. Hili ka hamoris Use The Following IP address no prense
ka kria IP Adress. Exemplu : IP Adress Server 192.168.10.5 , Subnet
Mask 255.255.255.0 , Default Gateway husik mamuk. Ba Cliente IP
Adress 192.168.10.9 , Subnet Mask255.255.255.0 , Default Gateway
prense fali IP Adress Server, mak hanesan192.168.10.5, hare janela iha okos
ne’ebe kria ona IP husi Server.
Dejenhu 7. Janela Internet Protocol Version 4(TCP/IPv4) properties nebe
prense ona IP.
9. Prense hotu tiha hili OK.
Iha parte janela Local Area Connection Properties nian tentukan bahwa iha
icon Sharing iha nia laran tenki tau simbolu iha Allow other network users to
connect trough this computer’s internet connection atu nune file nebe Sharing
ho kondisaun ne’ebe loke. Hare iha okos
Dejenhu 8. Janela Local area connection properties nian husi parte icon
Sharing.
D. LALAOK MONTA REDE HO KABEL STRIGHT UJA HUB
1. Monta Kabel Stright
Primeiru hasai kabel UTP nia kulit depois haloos kabel
refere atu nune fiu hirak ne’ebe iha laran sai los. Haforma pojisaun tuir
diagrama ne’ebe fo sai iha leten. Tesi kabel nia tutun atu nune sai hanesan
(tetuk). Hatama ba iha konektor RJ-45 no dudu makas atu nune bele to’o iha
RJ-45 nia laran, tuir mai habit ho Tang crimping. Halo tuir mos maneira ida
ne’e ba iha kabel UTP nia tutun sorin. 8
Hatama kabel nia tutun sorin-sorin ba iha LAN-tester dopois cek, karik
lampu husi tester nian lakan husi 1-8 ligadu maka kabel refere pronto ona atu
uja
2. Lalaok Monta Rede
Iha lalaok ida ne’e nia maneira sei hanesan mos ho
maneira peer to peer uja Cross maibe so ke iha ne’e sei presija komputador
tolu, Kabel Stright no HUB. Tuir mai hili komputador ida atu sai Server no
komputador rua seluk sai hanesan Cliente. Tuir mai liga kabel Stright no HUB
ne’ebe prontu ona. Haliga kabel Stright husi Komputador ba iha Konektor HUB,
entre komputador tolu ne’ebe atu uja halo koneksaun. Hare lalaok tuir mai:
1. Haliga kabel stright husi Komputador ba HUB nune mos ho komutador rua
seluk, depois de liga sei mosu janela Wireless iha parte Taskbar, hare iha okos
dejenhu 1. Janela Network nian ne’ebe haliga ona kabel
2. Klik iha dejenhu ne’ebe hatudu iha leten ne’e, mosu janela Currently
connected to, hare iha okos.
Dejenhu 2.Janela Currently connected to:
1. Hili ka klik Open Network and Sharing center, sei mosu janela View
your basic network information and set up connention, hare iha okos:
Dejenhu 3. Janela View your basic network information and set up
connection. 9
2. klik Local Area Connection, mosu janela Local Area Connection Status,
hare iha oko.
Dejenhu 4. Janela Local area connection status.
3. Klik Properties mosu janela Local Area Connection Properties, hare iha
okos
Dejenhu 5. Janela Local area connection properties
4. Hili iha parte Internet Protocol Version 4 (TCP/IPv4) ka halo ativu tiha
no klik properties sei mosu janela Internet Protocol Version 4(TCP/IP)
Properties, hare iha okos
Dejenhu 6. Janela Internet Protocol Version 4 (TCP/IPv4)
properties. 10
5. Hili ka hamoris Use The Following IP address no prense
ka kria IP Adress. Exemplu : IP Adress Server 192.168.10.5 , Subnet
Mask 255.255.255.0 , Default Gateway husik mamuk. Ba Client IP
Adress 192.168.10.9 , Subnet Mask255.255.255.0 , Default Gateway
prense fali IP Adress Server, mak hanesan192.168.10.5, nune mos ho IP Cliente
seluk tan. Hare janela iha okos ne’ebe kria ona IP husi Server.
Dejenhu 7. Janela Internet Protocol Version 4(TCP/IPv4) properties nebe
prense ona IP.
6. Prense hotu tiha hili OK.
Iha parte janela Local Area Connection Properties nian
tentukan bahwa iha icon Sharing iha nia laran tenki tau simbolu iha Allow other
network users to connect trough this computer’s internet connection atu nune
Dadus nebe Sharing ho kondisaun ne’ebe loke. Hare nia dejenhu tuir mai.
Dejenhu 8. Janela Local area connection properties nian husi parte icon
Sharing.
E. MANEIRA KRIA WIFI KA WIRELESS (AD - HOC)
1) Maneira halo ativu Wireless
1. Cek driver wireless nian, se laiha poresija Instal.
2. Halo ativu wireless ho hanehan butaun ka keyboard ne’ebe ho simbolu
Wireless , depois de halo ativu wireless, mosu janela wireless nian nebe hatudu
hanesan iha okos ne’e.
Dejenhu 1. Janela husi Wirless nian nebe ativu ona.
2) Maneira kria Wireless (ad-hoc)
1. Klik butaun Start
2. Hili Control Panel, mosu Janela Adjust Computer’s Setting hare iha okos
Dejenhu 2. Dejenhu husi janela Adjust Your Computer’s Settings.
3. Hili Network and Internet, mosu janela Network And Internet, hare iha
okos
Dejenhu 3. Janela Network and Internet.
4. Hili Network and Sharing Center, mosu janela View your basic network
information set up connection. Hare iha okos
Dejenhu 4. Janela View your basic network information set up
connection 12
“Iha parte seluk mos bele uja deit ho hili ka klick iha janela Wireless
Network Connection nia okos ne’ebe ho naran Open Network and Sharing Center
maka sei mosu mos hanesan dejenhu leten ne’e”.
5. Hili Set up a new connection or network, mosu janela Choose a connection
option, hare iha okos
Dejenhu 5. Janela Choose a connection option.
6. Hili Set up a wireless ad hoc (computer-to-computer) network. Ne’ebe
hatudu hanesan dejenhu leten.
7. Hili next
8. Mosu janela set up a wireless ad hoc network. Hare iha okos.
Dejenhu 6. Janela set up a wireless ad hoc network.
9. Hili next
10. Mosu janela Give your network a name and choose security option hare
iha okos
Dejenhuj 7. Janela Give your network a name and choose security option. 13
Janela leten ne’e haruka atu prense Network Ad hoc, hili
Security type no prense Security key. Tuir mai tau simbolu ba iha Save this
network. Iha Security key tenki prense karakter to’o ualu “tamba karakter ne’e
refere ba Security Type ne’ebe ita hili”. Hare dejenhu iha okos. Exemplu ne’ebe
hatudu iha okos ne’e, Naran Network “Class B III”, Security Type
“WPA2-Personal”, Security Key “12345678”
Dejenhu 8. janela Give your network a name and choose security option
ne’ebe ita prense ona nia naran no seguransa nian.
11. Hili next
12. Mosu janela the Class B III network is ready to use, signifika katak
kriasaun Ad Hoc Network susesu ona, hare iha okos
Dejenhu 9. Janela Class B III network is ready to use.
13. Hili close.
3) Maneira Kria IP Adress
Tentukan katak Cliente tenki halo koneksaun ona ho Naran Wireless ne’ebe
kria husi Server. “ka liga ba iha Wireless Class B III”. Tuir mai kria IP
Adress ho maneira, hare iha okos:
1. Klik start butaun Start
2. Hili Control Panel
3. Mosu janela Adjust your Computer’s Setting, hare iha okos
dejenhu 1. Janela Adjust your Computer’s Setting 14
4. Hili Network and Internet sei mosu janela Network and Internet, hare
dejenhu iha okos.
dejenhu 2. Janela Network and Internet
5. Hili Network and Sharing Center mosu janela View your basic network
information set up connection, Hare iha okos
dejenhu 3. Janela View your basic network information set up connection.
6. Hili Wireless Network Connection Class B III sei mosu janela Wireless
Network Connection, Hare iha dejenhu okos
dejenhu 4. Janela Wireless Network Connection Status.
7. Klik icon properties mosu janela Wireless Network Connection Properties,
hare iha okos
dejenhu 5. Janela Wireless Network Connection Properties. 15
8. Hili Internet Protocol Version 4(TCP/IPv4), hare iha okos:
9. Hili Icon properties mosu janela Internet Protocol Version 4(TCP/IPv4),
hare dejenhu okos:
Dejenhu 6. Janela Internet Protocol Version 4(TCP/IPv4)
10. Hili Use the following IP address no kria IP Adress,
Exemplu: IP Adress 192.168.10.5 ba server, Subnet mask
255.255.255.0, Default Gateway husik mamuk, IP Adress ba Cliente rua
labele hanesan ho IP Adresss server maibe so ke Subnet Mask maka hanesan no
Default Gateway tenki prense fali IP Adress Server nian, hare janela IP Adress
ne’ebe prense husi Server tuir mai:
dejenhu 7. Janela Internet Protocol Version 4(TCP/IPv4) ne’ebe prense ona
IP Adress husi server.
11. Hili OK.
16
12. Iha janela Wireless Network Connection Properties tentukan katak iha
icon Sharing tenki tau simbolu ba iha Allow other network users to connect
through this computer’s internet connection, hare dejenhu okos
dejenhu 9. Janela Wireless Network Connection Properties iha parte icon
Sharing.
13. Hili close.
F. LALAOK SHARE KA FAHE DADUS
1. Hili file ka folder ne’ebe atu fahe ba komputador seluk
2. Klik kanan ba iha folder refere no hili properties mosu janela Folder
refere nia naran+properties, hare dejenhu okos
dejehu 1. Dejenhu folder nia naran+properties. 17
3. Hili icon Sharing mosu tampilan icon Sharing nian, hare dejenhu okos
dejenhu 2. Janela narar folder+properties husi icon Sharing.
4. Hili icon Share mosu janela File Saring, hare iha okos
dejenhu 3. Janela File Sharing.
5. Iha parte Add nia sorin karuk iha simbolu triangulu kiik oan ida, klik
iha nia no hili everyone, tuir mai klik Add atu nune everyone mosu iha tabela
okos, hare dejenhu tuir mai
dejenhu 4. Janela File Sharing nian ne’ebe depois ita halo tuir ona maneira
ne’e hateten iha numeru 5.
6. Hili icon Share mosu janela Your Folder is Shared, katak folder ka dadus
ne’ebe fahe susesu. tuir mai hili icon Done, hare iha okos
dejenhu 5. Janela Your folder is shared depois de ita klik icon
Share. 18
7. Iha icon Shared nia okos iha Advensed Sharing klik iha nia, no tentukan
katak tau ona simbolu ba iha This folder are sharing, atu nune folder ne’ebe
share bele loke husi komputador seluk, hare iha okos
dejenhu 6. Janela Advenced Sharing ne’ebe tau ona simbolu ba iha Share This
Folder.
8. Tuir mai hili Apply no OK. No folder refere otomatikamente fahe ona ba
komputador Cliente sira ne’ebe halo koneksaun ho komputador Server refere.
G. MANEIRA ATU LOKE FOLDER NE’EBE SHARE ONA
1. Clinte sira presija loke iha Computer ka My Computer
2. Iha browser ne’ebe hakerek Computer ka browser Computer nian hakerek
\\+IP Adress Server nian, hare iha okos:
dejenhu 7. Janela My Computer bainhira ita loke.
3. Depois de hakerek ona iha browser tuir mai hanehan butaun Enter, no
folder ne’ebe Share ona husi komputador Server sei mosu iha komputador Cliente
sira, hare iha okos:
dejenhu 8. Janela husi Network.
4. Bele loke folder ne’ebe mosu iha Komputador Cliente ka bele le’e no
kopia fali ba komputador Cliente refere.
H. LALAOK SHARE KA FAHE FOLDER UJA FTP
Atu Share file liu husi FTP, primeiru tenki install iluk software ka
aplikasaun ida ho naran Xampp, tamba iha aplikasaun ida ne’e nia laran sei iha
programa ida ne’ebe sei fasilita ita hodi bele fahe dadus ba malu no programa
refere hanaran FileZilla. Dejenhu aplikasaun Xampp hare iha okos
Dejenhu1. Aplikasaun Xampp. Iha lalaok ida ne’e sei uja ka presija
komputador ne’ebe mak atu hetan fahe ka Share file husi Server sei liu husi rua
ba leten, hare lalaok tuir mai:
ü Kria Wireless Ad Hoc (iha kria wireless Ad
Hoc nia lalaok sei hanesan mos ho kria wireless Ad Hoc nebe esplika ona iha
Share File Liu Husi Wireless Ad Hoc)
ü Kria IP Adress (iha kria IP Adress nia lalaok mos hanesan ho
kria IP Adress husi Share File Liu Husi Wireless Ad Hoc ne’ebe esplika ona iha
leten)
ü Tentukan katak Server tenki install ona Aplikasaun ne’ebe temi iha
leten ho naran Xampp.
ü Server tenki setting aplikasaun FileZilla ne’ebe iha Programa Xampp
nia laran.
Lalaok hahu nian:
1. Klik Start
2. Hili All Program
3. Hili Xampp control panel, hare dejenhu iha okos:
dejenhu 1. Hahilik Xampp ne’ebe fo sai iha aplikasaun refere. 20
4. Klik Xampp control panel mosu janela Xampp Control Panel Aplication,
hare iha okos
dejenhu 2. Janela Xampp control panel Aplication.
5. Tuir mai klik iha Start parte Apache nian no FileZilla, tamba iha parte
rua ne’e mak ita sei uja deit hodi fahe folder no dadus ba malu liu husi
aplikasaun ida ne’e, hare iha okos
Dejenhu 3. Dejenhu husi Xampp nian ne’ebe klik start ona iha parte ne’ebe
temi ona iha leten.
6. Klik icon Explore no klik dupla folder FileZillaFTP, tuir mai hili
FileZilla Server Intervace sei mosu janela tuir mai
Dejenhu 4. Dejenhu programa FileZilla.server 21
7. Hili Icon edit no klik Users mosu janela Users, hare iha okos
dejenhu 5. Janela Users husi programa FIleZilla
8. Klik Icon Add iha parte sorin los iha area Users mosu
janela Add User Account, iha parte koluna leten ne’ebe mamuk Prense Account nia
naran exemplu Admin, hare iha okos
dejenhu 6. Janela Add user account
9. Hili Ok no sei fila fali ba iha janela User
10. Iha area Account Setting, iha parte okos iha Enabled Account iha ona
Simbolu no tuir mai tau tan simbolu ba iha Pasword no kria password, exemplu
Admin
11. Iha area Page klik parte Shared Folder atu hili folder hodi fahe ka
share, hare iha okos
dejenhu 7. Janela User iha area page no parte Shared Setting. 22
12. Klik Icon Add atu nune fo sai folder sira ne’ebe hakarak atu fahe, hare
iha okos
dejenhu 8. Janela Browse for folder
13. Hili folder ne’ebe atu fahe no hili Ok.
14. Depois de hili folder no klik Ok, mak folder refere mosu ona iha parte
area Shared Folder nian ona, tuir mai hili Set As Home Dir, hare iha okos
dejenhu 9. Janela fo sai husi folder ne’ebe Share ona.
15. Tuir mai hili Ok.
I. LALAOK ATU LOKE FOLDER KA FILE NE’EBE FAHE
1. Loke Mozilla Firefox ka internet browser ne’ebe install ona iha
komputador Clinte sira
2. Hakerek IP Adress Server ftp://192.168.10.20 enter, mosu janela
Authentication Required , hare iha okos
dejenhu 10. Janela Authentication Required ne’ebe fo sai iha
firefox 23
3. Ba Cliente sira bele direitamente, klik folder ka file ne’ebe atu klik,
depois de hili folder no klik, mosu janela Authentication Requered tuir mai,
enter.
dejenhu 11. Janela Authentication Required
4. Mosu janela Index of ftp://192.168.10.20
dejenhu 11. Janela index of ftp://192.168.10.20.
5. Klik file ne’ebe atu simu ka atu kopia, mosu tan janela Authentication
Required, prense nafatin user name no password hanesan iha leten. Enter.
6. Mosu janela husi file ne’ebe atu share, tuir hili Ok no file refere
otomatikamente Download ba iha folder download fatin. Hare dejenhu iha okos
dejenhu 12. Janela file ne’ebe share husi server.
7. File refere mosu ona iha Folder Dounload, iha parte data C: nian
Konkluzaun
Ba le’e nain sira hotu ne’ebe le’e ami nia relatorio ida
ne’e, karik iha parte balun ne’ebe la los no la tuir teoria balun karik labele
konfuzaun tamba ne’e mak ami hakerek nain sira nia hakas an no serbisu, ba ita
bo’ot le’e nain tomak karik iha failha ruma ho ami nia relatorio ida ne’e, bele
aumenta tan ita bo’ot sira nia sujestaun ka bele mos modifika atu nune
relatorio ida ne’e bele sai diak liu tan hodi bele fo benefisiu mai ita atu
komprende klean liu tan ba iha Rede komputador ka Jaringan Komputer.